Прайшло ўжо каля чвэрці стагоддзя з моманту стварэння самага першага сайта. Дваццаць пяць гадоў даволі спелы ўзрост для чалавека. Да гэтых гадоў можна атрымаць вышэйшую адукацыю, адслужыць у арміі, разбагацець і згалець, уступіць у шлюб і завесці дзяцей — узрост дазваляе. Тым не менш, для інтэрнэту, а менавіта для развіцця культуры стварэння сайтаў, чвэрці стагоддзя ўсё ж недастаткова, каб большасць старонак у сетцы не проста выглядалі «нармальна», а хаця б былі чытэльныя і наогул «юзабельныя».

У дадзеным матэрыяле мы пачнем абмеркаванне кожнага пункта, што датычыцца стварэння і ўзаемадзеяння з сучаснымі сайтамі, такім чынам, ён будзе цікавы і карысны не толькі ўладальнікам сайтаў, але і простым карыстальнікам, якія будуць ведаць крытэрыі ацэнкі сайта.

З чаго варта пачынаць стварэнне або ацэнку сайта? Лагічна было б з самага пачатку. У нашым выпадку гэта не лагатып і не дызайн — гэта адрасны радок, у якім паказана імя сайта. Па яе нагодзе ёсць некалькі нараканняў, якія занадта важныя, каб пра іх не напісаць.

Пачнем з таго, што ў Рунэце, па асабістых назіраннях, адкрыта баяцца доўгіх назваў і бываюць гатовыя на любое скарачэнне, хай нават і нелягічнае, абсурднае, ня запамінальнае і блытаючае. Еўрапейскі падыход нашмат лаканічней і правільней — калі нейкую арганізацыю або рух клічуць, прыкладу дзеля, «William Johnson Movement», то і даменнае імя будзе «williamjohnsonmovement.com». Вядома, «wjm.com» было б лепш, як і некаторыя лагічныя варыяцыі (напрыклад «wjmovement.com»), але калі лагічнае і зразумелае даменнае імя занята, то не варта ствараць ровар — проста назавіце так, як завецца ваша фірма або прадукт.

Наступны савет грунтуецца на папярэднім: назву сайта і яго лагатып павінны адпавядаць адзін аднаму і ясна счытвацца ў адрасным радку. З прыкладаў: сайт «Book & Shop» («Кніга і магазін» або «Зарэзервуй і купі») з адраснам радком «bookshop.ru» («Кнігарня»). Кампанія зарэгістраваная ў «2ГІС» (карты Масквы) як «Букшоп», хоць у лагатыпе ясна счытваецца «Book & Shop». Калі кампанія называецца «Букшоп» і мае дамен «bookshop.ru», то навошта блытаць карыстальніка і паказваць зусім іншую назву ў лагатыпе? Калі маецца на ўвазе «Book & Shop», як напісана ў лагатыпе, то і варта выкарыстоўваць такі дамен: «bookandshop.ru» або «book-shop.ru».

Нельга ствараць такую ​​блытаніну карыстачу: даменнае імя не адпавядае назве крамы

Яшчэ адной праблемай могуць быць асацыяцыі з іншымі словамі або мовамі. Пакінем палітычныя вытокі хэштэгу «#noRussianBaseinBelarus» і проста прачытаем яго. Носьбіт рускай мовы (да прыкладу, насельніцтва Беларусі) прачытае яго так: «# неРасійскіБасейнБеларусь». Я да гэтага часу з цяжкасцю бачу там «Base in». Каментаваць «no», напісанай не з загалоўнай літары, хоць у дадзеным выпадку павінна так быць, не будзем.

Блытаніны можна было пазбегнуць, напісаўшы «#NoRussianBaseInBelarus». Так, гэта было б не па правілах — «in» трэба пісаць з малой літары, але чытэльнасць захавалася. Калі зрабіць з гэтага хэштэга сайт, то атрымаўся б вельмі цяжка чытаны «norussianbaseinbelarus.com». Выснову: прадумвайце назвы, калі яны тычацца некалькіх моў (у дадзеным выпадку хэштэг нарадзіўся ў Беларусі, носьбітамі рускай мовы) і ў спрэчных сітуацыях альбо паляпшае чытэльнасць, альбо адмаўляйцеся ад напрацовак і зноўку прыдумляйце больш паспяховае назву.

Усё! Мы на сайце. У адрасным радку бачная логіка і назва сайта счытваецца. Можа, пяройдзем да працы? Рэзка вам адкажу, як і тое, што будзем абмяркоўваць цяпер — не! Наступным пунктам будуць усплывальныя вокны і іншыя элементы дызайну, якія патрабуюць ўзаемадзеяння з імі.

У большасці выпадкаў карыстальнік шукае што-то ў тым жа Google або Яндэксе, пераходзіць па спасылках на сайты, на якіх ні разу не быў і, магчыма, ніколі не зойдзе: не таму што сайт дрэнны, а проста таму, што інфармацыя бывае аднаразовая — не кожны дзень людзі купляюць тэлевізар, кватэру або афармляюць спадчыну. Я раблю гэта адступленне, таму што такое адчуванне, быццам многія ўладальнікі сайтаў гэтага не разумеюць.

Дык вось, жадаючы атрымаць нейкую інфармацыю або паглядзець (не купіць!) тавар, карыстач заходзіць на сайт, які зацікавіў яго. Што ж ён чакае? Таго, што напісана ў апісанні старонкі ў яго пошукавіку. Калі напісана «10 прычын, чаму я ніколі не буду веганам», то ён чакае ўбачыць гэты артыкул. Калі ён хоча праглядзець нейкі тавар, азнаёміцца ​​з цаной, і гэта напісана ў апісанні ў пошукавіку, то ён чакае ўбачыць тавар, яго фота, характарыстыкі і кошт. Нармальныя сайты так і робяць — даюць тое, чаго чакае карыстальнік. У значнай ж колькасці сайтаў з’яўляюцца нейкія акенцы або банеры, з якімі трэба ўзаемадзейнічаць, перш чым перайсці да сваёга артыкулу ці прадукту, які вас зацікавіў.

Хачу падкрэсліць, што гэта не проста рэклама: за чвэрць стагоддзя быў вынайдзены AdBlock і іншыя блакавальнікі рэкламы, а там, дзе ён не працуе, адбіваецца дваццаціпяцігадовы вопыт хуткаснага зачынення банэраў. Менавіта таму усплывальныя рэкламныя банеры неэфектыўныя, і іх стала значна менш. Але ў дадзенай сітуацыі я маю на ўвазе ня рэкламу, а менавіта банеры сайта: ўсякія радкі ўзаемадзеяння і іншае, якія пастаянна патрабуюць ад карыстальніка чагосьці, ледзь ён толькі трапіў на сайт. Значыць прыкладна чатыры тыпу такіх банэраў.

Першы тып распаўсюджаны на інфармацыйных сайтах. Калі вы заходзіце да іх, адразу з’яўляецца прапанова «падпісацца» на навіны і скарыстацца інфармацыйнай рассылкай. Пытанне, якія навіны? Якое рассыланне? Я першы раз на сайце, я зайшоў прачытаць артыкул, калі мне спадабаецца ваш сайт, я, можа быць, падпішуся. На такіх сайтах, звычайна радок «падпіскі» бачная ўсюды і заўсёды ў любым выпадку.

Толькі адкрыўшы старонку ў першы раз, я атрымаў банер, які прапануе падпісацца. На шчасце, мабыць яго адключылі, так як больш, як я не шукаў, не трапляў на яго. Звярніце ўвагу, што форма падпіскі знаходзіцца на ўвазе ўвесь час. Навошта, пытаецца, яшчэ банер?

Яшчэ прыклад з мінулага сайта. У канцы артыкула ёсць форма падпіскі. Навошта гэтая дублюючая форма?

Нават на такім цудоўным сайце як «Arzamas» ўсё адно праз нейкі час ўсплывае банэр і патрабуе ўзаемадзеяння

Што рабіць у такім выпадку? Калі ў вас інфармацыйны сайт, і вы лічыце, што толькі падпіска ратуе вас, то варта рабіць гэта далікатна: у канцы артыкула даць магчымасць падпісацца. Ці пакінуць форму падпіскі ў футэры. Але ні ў якім разе не адцягваць карыстальніка гэтымі банэрамі, якія і так зачыняюцца практычна адразу, з-за чакання ў іх рэкламы.

Добрыя прыклады формы падпіскі ў футэры: зверху «Адкрыты універсітэт», знізу «Meduza»

Другі тып банэраў выкарыстоўваецца ў крамах. Ім здаецца, што яны абавязаны вам распавесці пра свае прапановы, зніжкі, ды і наогул, вы хацелі паглядзець сабе новы тэлефон? Ды забудзьцеся вы пра яго! Хадзем у аддзел джакузі, вам спадабаецца! Дакладна? На жаль, для крамаў, не вельмі.

Большасць людзей забягаюць на сайт-магазін паглядзець цану, даведацца тып аплаты, дастаўкі і адрас бліжэйшага магазіна. Калі яны хочуць сачыць за вашымі акцыямі, то яны самі падпішуцца, вам трэба толькі зрабіць зручнае поле для гэтага (апісаны ў інфармацыйных сайтаў зверху варыянт цалкам падыдзе).

Шматлікія крамы лічаць, што вы ўжо бяжыце заказваць тавар і, акрамя формы акцый або падпісак, амаль заўсёды пытаюцца «Вы ў Маскве, гэта правільна?». Тут зусім ужо сумная сітуацыя: акрамя аднаго банэра, трэба адцягнуцца яшчэ на гэтае пытанне. Прычым у большасці выпадкаў месцазнаходжанне амаль заўсёды адзначана дакладна, а калі няма, то (увага!) карыстальнік можа сам памяняць на той горад, які яму патрэбен. Улічваючы, што ад месцазнаходжання залежыць толькі дастаўка і, магчыма, наяўнасць тавару, і што карыстальнік сам можа памяняць свой рэгіён, то гэтыя пытанні абсалютна бескарысныя і папросту адцягваюць чалавека, які зайшоў паглядзець цану і пабегчы далей. А ўявіце сітуацыю, калі кліент выбірае тэлевізар і заходзіць на пяць-дзесяць такіх сайтаў? «Не, не патрэбныя акцыі. Так, я ў Маскве. Не, не патрэбна падпіска. Так, я ў Маскве…», — і такі гвалт кожны раз пры выбары тавару.

«Еўрасетка» і «МТС» не могуць не спытаць, ці сапраўды вы знаходзіцеся ў Маскве? Хоць побач ёсць прыкметная форма з горадам, і карыстальнік можа сам памяняць горад, калі што не так

Ніхто не параўнаецца з «М.Відэа» па візуальным лішкам — тут і акцыя, і пытанне горада і, звярніце ўвагу, пад банэрам з акцыяй, фатаграфія, якая нагадвае пра акцыю

У Рунэце на розных сайтах можна сустрэць трэці тып інфармацыйнага смецця — гэта чаты ўзаемадзеяння. У прынцыпе, калі хтосьці лічыць, што яны патрэбныя, то гэта іх выбар. Калі яны дазваляюць ўзаемадзейнічаць з кліентам і дапамагаць яму, то гэта толькі карысць і ня варта пазбаўляцца ад іх. На жаль, часта чаты адкрываюцца самі па сабе па загрузцы старонкі, яшчэ горш, калі хтосьці пачынае адразу нешта пісаць наведвальніку. Горш гэтага можа быць толькі робат, які піша пару загатоўленных фраз і адпраўляе звычайную форму, у якую варта ўвесці тэлефон.

Няма нічога горш за ўсплываючае чата, у якім сядзіць робат і адпраўляе карыстачу шаблон, па-за залежнасці ад яго пытання

Чат ўзаемадзеяння, калі вы лічыце, што ён патрэбны, павінен быць недзе збоку, не моцна кідацца ў вочы, не ўсплываць без попыту, быць створаным для таго, каб можна было адразу адправіць пытанне ў кампанію ці пагутарыць з рэальным супрацоўнікам. А ўвогуле, калі наведвальнік сапраўды зацікаўлены ў вашай кампаніі, то ён без праблем знойдзе і зойдзе ў раздзел «Кантакты» і абярэ зручны спосаб ўзаемадзеяння з вамі. Але пра гэта ў іншы раз.

У адрозненне ад дамена і лагатыпа, чат ўзаемадзеяння ў «Букшопа» атрымаўся адэкватным: зверху ён у закрытым стане, знізу ў адкрытым

Чацвёрты тып любяць у Еўропе і на амерыканскіх сайтах, і гэта з’яўляецца звычайнай бюракратызацыі інтэрнэту. На многіх сайтах (а на ўрадавых дык увогуле пагалоўна) вас будуць вечна пытацца: «Ці можна нам выкарыстоўваць кукі?». Гэтае пытанне і інфармаванне карыстальнікаў аб карыстанні сайтам кукі, здаецца добрай справай на паперы, а на справе проста змушае на кожным сайце аўтаматам жаць «так». «Напэўна «так»? А калі я націсну «не», то я не атрымаю доступу да старонцы? Націсну-ка я лепш «так», — прыкладны ход думкі карыстальніка, калі ён не зачыніў гэты банер ці ўжо на аўтамаце націснуў «так». Магчыма, у кагосьці ёсць час і жаданне чытаць гэтыя юрыдычныя, сухія, інфармацыйныя ўстаўкі на амаль кожным сайце і я рады за іх. У паўсядзённым жыцці лягчэй пагадзіцца і прадаць душу, чым задумвацца над кожным ўсплываючым акном, паведамленнем пра кукі і далей па спісе.

Тыповы кукі-банер, нічога не нясе ў сабе і папросту які прымушае на яго адцягвацца

Такое адчуванне, быццам я кантракт заключаю, а не зайшоў на звычайны забаўляльны сайт

Разабраўшыся ў тым, што любыя усплывальныя вокны адцягваюць карыстальніка ад яго спраў на вашым жа сайце, давайце, як і карыстальнік, нарэшце, пяройдзем да самога сайту. Што мы ўбачым? Дызайн і нейкую структуру. Пачнем з лагатыпа. Хоць яго распрацоўка і падтрымка заслугоўвае (і атрымае) асобнага артыкула на «Дыялог», самыя галоўныя прынцыпы варта паказаць.

Лагатып — гэта аформленая назва сайта, кампаніі, або арганізацыі. Многія забываюць, але самы галоўны прынцып у яго стварэнні — гэта чытэльнасць. Для большасці кампаній падыдзе просты надпіс добрым шрыфтам з прыемным адценнем. Гэта менавіта той мінімум, які павінен быць. Само сабой ніхто не забараняе складаныя цікавыя працы, але сэнс павінен заставацца такі ж: чытэльнасць. Я асабліва настойваю на гэтым, таму што для большасці кампаній і арганізацый няма сэнсу марнаваць грошы на шыкоўнага дызайнера, які б зрабіў ім дарагі (хай і вельмі круты) лагатып.

Шматлікія кампаніі даказваюць, што такія рэчы, як лагатып, могуць быць проста добрымі, а галоўнае — іх інфармацыя або тавар. Само сабой, калі вы універсітэт архітэктуры або галерэя мастацтваў, то ў вашым выпадку візуальны складнік абавязаны быць вышэйшага класа, але калі вы прадаеце лямпачкі, вантузы або цвікі, то зрабіце просты чытэльны лагатып і адкладзіце унікальнасць ў рукі прафесіяналаў, якіх можна будзе наняць, калі ваша фірма разрасцецца. Галоўнае памятаць: менш — не значыць горш, і не кожны лагатып павінен быць геніяльным.

Прыклады добрых лагатыпаў рознай ступені прастаты

Хочацца звярнуць увагу на яшчэ адзін момант. Некаторыя фірмы сталі рабіць з лагатыпа інтэрнэт-адрас. Самы бяздарны прыклад — лагатып зімовай Алімпіяды 2014 года. Не маючы чытэльнасці (у лепшым выпадку ён чытаецца як «sochi.ru 2014»), гэты лагатып-спасылка яшчэ і блытае — сайта «sochi.ru» няма. Можна шмат напісаць пра «zoiy» або «zoiч», але прапусцім гэта. Што важней, так гэта наколькі трэба быць няўпэўненым, каб у алімпійскі (!) лагатып прапісваць онлайн адрас? Яшчэ раз паўтару: гэта лагатып зімовай Алімпіяды, пра якую ведае ўвесь свет.

Лагатып зімовай Алімпіяды

Што ўжо казаць пра ўсякія «Ozon.ru», «Avito.ru», «Медскан.рф», «Investing.com» і многія іншыя, якія проста ставяць свае брэнды ў адзін шэраг з «rutracker.org» і «rutor.is». Апошнія таксама любяць указваць свае адрасы ў лагатыпе. Магчыма, людзі з такіх вялікіх кампаній баяцца, што калі лагатып будзе проста «Ozon», «Avito», «Медскан», «Investing» або «Сочы 2014», то карыстальнікі не вырашацца убіць у пошукавік «Ozon», і перайсці па першым выніку. І калі ў выпадку з «Investing.com» праблема хутчэй у няўдалым назве (проста «Investing» не гучыць), то астатнія прыклады, якія маюць запамінальныя і унікальныя назвы, папросту немагчыма зразумець. Ды і не трэба разумець.

«Ozon.ru», «Investing.com», «Медскан.рф» і іх субраты «rutracker.org» і «rutor.is». Асабліва шкада выглядаюць «Investing.com» і «Медскан.рф», якія абодва маюць добрыя лагатыпы, а «Медскан.рф» наогул цікавую і запамінальную эмблему. Але страх і няўпэўненасць, замест яснай і зразумелай камбінацыі эмблема + «Медскан», прымусілі панапісаць кучу ўсякага тэксту і заадно паменшыць саму назву фірмы, стварыўшы дысгармонію, надаўшы непрыемны цяжар эмблеме і дробязнасць тэкставай складаючай. Вельмі шкада

Апроч няўпэўненай прыстаўкі, «Investing.com» вельмі любіць незразумелыя банеры, якія мы ўжо абмеркавалі

На шчасце, той жа «Avito.ru» ператварыўся ў проста «Avito», з чым і віншуем. І пакуль у прыватных фірмаў ёсць магчымасць рэдызайну і рэабілітацыі сваёй рэпутацыі, то алімпійскі лагатып застанецца ганебным сімвалам бясталентнасці і няўпэўненасці расійскага дызайну на сусветным узроўні.

Пазбавіўшыся ад многіх забабонаў («.ru», лагатып загалоўнымі літарамі), Рунэт атрымаў яшчэ адзін добры лагатып ў асобе «Avito»

Калі ласка, не паўтарайце гэты прыём і не змешвайце лагатып і адрас вашага сайта. Каму трэба, той запомніць назва вашай фірмы і знойдзе вас у сетцы. Ніхто не перашкаджае паказваць спасылку ў канцы рэкламы або, калі ў вас друкаваная прадукцыя, дзесьці знізу.

Правільныя прыклады указвания спасылак: простая спасылка ў ніжняй частцы рэкламы / банэра, ўключэнне спасылкі ў тэкст, ці проста арыгінальная рэклама, якая матывуе чалавека самастойна шукаць фірму ў сеткі з-за праяўленай цікавасці

Завяршаючы размову пра лагатыпы, дадам, што добрым прыёмам з’яўляецца спасылка на лагатыпе на хатнюю старонку, нават калі карыстальнік знаходзіцца на хатняй старонцы. Шматлікім нашмат прасцей клікнуць па лагатыпу і абнавіць сайт (нешта не загрузіў, можа новая навіна дадалася і гэтак далей), чым цiснуць на кнопку «абнавіць» на браўзэры або шукаць кнопку «F5». Гэта таму, што часцяком курсор бліжэй да лагатыпу, а не да браузерной кнопцы, або рукі на тачпадзе ноўтбука, а не на клавіятуры.

У наступнай частцы працягнем выяўленне ўсіх заган сучасных сайтаў, а пакуль можаце атрымаць асалоду ад падборкай сайтаў-«прыгажуноў» і прачытаць на vc.ru (без «.ru» нікуды, праўда?), Пра тое, як роля дызайнераў падае, і што сайты сталі аднолькавымі і сумнымі. Хоць, пасля падборкі на TJournal, не бачу нічога дрэннага ў аднастайных і прыгожых сайтах — добра звярстаны кнігі адрозніваюцца адзін ад аднаго некаторымі элементамі, а адчуванні «аднолькавасці» няма, толькі асалоду ад якаснай працы, пераходзячае ад кнігі да кнігі.