Азія — самая вялікая па колькасці насельніцтва і тэрыторыі частка святла. Тым больш разнастайнасць, не толькі ў этнічным або прыродным асяроддзі, але і ў культурным. Азія налічвае 50 незалежных дзяржаў. Насельніцтва частцы святла складае больш за чатыры мільярда чалавек. Так, колькасная перавага дазваляе казаць аб разнастайнасці і распаўсюджанасці культурных асаблівасцяў.

Згодна з дзяленнем Азіі па версіі ААН прынята вылучаць пяць рэгіёнаў.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_02

Субрэгіёны Азіі згодна ААН

Аднак часцей, прадметам спрэчкі становіцца мяжа паміж Еўропай і Азіяй, чым пытанне дзялення. У мінулых артыкулах мы разбівалі сцягі на групы і стваралі на гэтай аснове карту Еўропы і Афрыкі. Таму, цікава як будзе выглядаць самая вялікая частка святла. Што ж, дадамо да гэтага матэрыялу вялізарныя прасторы пад назвай Азія.

Адразу ж хочацца адзначыць, што пераважная большасць (цэлых 43 з 49!) Краін Азіі маюць чырвоны колер (або яго адценні) на сцягу, і вялікая частка палотнаў па большай частцы складаецца менавіта з гэтага колеру. З чым связанна такая любоў азіятаў да чырвонага колеру ў агульным то незразумела. Асабліва ўлічваючы колькасць дзяржаў яго выкарыстоўваючых. Тым не менш, дадзеная цікавая заўвага яшчэ раз даказвае нам, што існуе даволі вялікі ўплыў прыродных умоў і геаграфічнага становішча на чалавечае разуменне свету і разуменне эстэтыкі і культуры наогул. Што ў пэўным сэнсе адсылае нас да геаграфічнага дэтэрмінізму.

Аднакаляровыя з сімвалам

Усяго Азія налічвае 11 дзяржаў з такім сцягам. Іх можна падпадзяліць яшчэ на некалькі груп, аднак гэтым зоймемся ў наступных артыкулах. Сцягі Бангладэша і Японіі сімвалізуюць Сонца асвятляюць цемру свету, а сцяг Карэі паказвае энергіі «інь» і «ян». Сцяг Кіпра адлюстроўвае сілуэт вострава Кіпр, а на сцягу Саудаўскай Аравіі размешчана шахада, якая абвяшчае: «Няма бажаства, годнага пакланення, акрамя Аднаго Адзінага Бога, і Мухамад — пасланнік Яго», а меч на сцягу сімвалізуе перамогу заснавальніка краіны — Абдэль-Азіза Ібн-Сауда.

А цяпер можаце азнаёміцца з вышэйпрадстаўленнымі разважаннямі на тэму прэваліравання чырвонага колеру. Кітай, В’етнам, Ганконг выкарыстоўваюць гэты колер у якасці сімвала камуністычнай партыі сваіх краін. Турцыя пераняла чырвоны з часоў Асманскай імперыі, а чырвоны на сцягу Кіргізіі пазначае смеласць і адвагу.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_03

Аднакаляровыя сцягі

Гарызантальныя трыкалоры

Трыкалораў гэтага тыпу ў Азіі 15, аднак бо Расею мы аднеслі да панславянскіх сцягоў, у гэтай групе гэтай дзяржавы не будзе. У дадзенай групе прысутнічаюць сцягі панарабскай групы: Сірыя, Емен, Ірак. А таксама сцягі з нябеснымі целамі ў якасці сімвалаў адзінства, чыстага неба або ісламу: М’янма, Узбекістан і Азербайджан адпаведна.

Яшчэ адна падгрупа выкарыстоўвае знак у цэнтры палатна: Іран — чатыры паўмесяца і меч, Індыя — рэлігійны сімвал кола, Таджыкістан — карону з паўколам з сямі зорак, якія сімвалізуюць сем гісторыка–культурных абласцей Таджыкістана. Засталіся сцягі Лівана з кедрам, у дадзеным выпадку сімвалізуючым хрысціянства ці неўміручасць, сцяг Камбоджы з вядомым храмам Ангкор–Ват ў цэнтры палатна, а таксама сцяг Лаоса з поўным месяцам, выкананай ў белым.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_04

Гарызантальныя трыкалоры

Вертыкальная паласа ў тронка

У гэтую новую групу аднясем сцягі з узорам у тронка: Казахстан, Туркменістан, Бахрэйн, Катар. А таксама сцягі з вылучаемай паласой у тронка: Пакістан і Шры–Ланка. На сцягу Шры–Ланкі намаляваны леў — прабацька цэйлонцаў. Сцяг Бахрэйна адлюстроўвае 5 трохкутнікаў — 5 слупоў ісламу, а сцяг Катара 9 трохкутнікаў — краіна дзевяты удзельнік «Паяднання эміратаў». Сцягі Казахстана і Туркменістана выкарыстоўваюць нацыянальныя арнаменты, а сцяг Пакістана сімвалізуе мусульманскае (зялёны) і не мусульманскае (белы) насельніцтва.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_05

Сцягі з вертыкальнай паласой у тронка

Гарызантальныя падзяляльныя паласы

Сцяг Тайланду выкананы ў трох колерах, якія сімвалізуюць нацыю (чырвоны), рэлігію (белы), каралеўскі колер Рамы VI (сіні). Гарызантальная сіметрыя сцяга тлумачыцца тым, што кароль Важыравідх (Рама VI) убачыў перавернуты сцяг, і каб сітуацыя не магла паўтарыцца, стварыў сіметрычны сцяг. Сцяг Ізраіля адлюстроўвае старажытны сімвал — зорку Давіда. А сцяг КНДР перапоўнены камуністычнымі сімваламі.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_06

Сцягі з гарызантальнымі падзяляльнымі палосамі

Панарабскія трыкалоры

Гэты від трыкалораў вылучаецца ўласцівымі кветкамі: чырвоны, белы, чорны і зялёны. Адзначу, што гэтыя ж колеры выкарыстоўваюць гарызантальныя трыкалоры ў адной з папярэдніх груп (Сірыя, Емен, Ірак). Гэты факт кажа нам пра тое, што раянаванне або дзяленне сцягоў дзяржаў можна праводзіць яшчэ і па колерах. Але гэтым зоймемся ў наступных артыкулах.

Да гэтай групы аднясем арабскія краіны: Аман, Іарданія, Палестына, Кувейт, ААЭ. Сцяг Амана выкарыстоўвае сімвал сваёй краіны — дзве скрыжаваныя шаблі, з накладзеным на іх усходнім кінжалам. Зорка на сцягу Іарданіі сімвалізуе першую суру Карана, а таксама адзінства арабскіх кланаў. Колеры жа сцягоў гэтай групы традыцыйна абазначаюць адну пэўную арабскую дынастыю або эпоху.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_07

Сцягі з панарабскім трыкалорам

Вертыкальныя трыкалоры

У Азіі вельмі мала вертыкальных трыкалораў — усяго два сцягі знаходзяцца ў гэтай групе: сцягі Афганістана і Манголіі. На сцяге Афганістана намаляваная мячэць з шахадай, а на сцягу Манголіі — дзяржаўны сімвал «Саёмбо» жоўтага колеру.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_08

Вертыкальныя трыкалоры

Гарызантальныя бікалоры

Гарызантальных бікалораў таксама ўсяго два. Сцяг Інданезіі вельмі падобны з сцягам Манака, пра што гаварылася ў папярэдняй артыкуле. Паўмесяц на сцягу Сінгапура сімвалізуе маладую нацыю, а пяць зорак — ідэалы Сінгапура: дэмакратыю, мір, прагрэс, справядлівасць і роўнасць.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_09

Гарызантальныя бікалоры

Дыяганальнае дзяленне

У гэтую групу адносім сцягі Бутану і Брунея. Сцяг Бутану адсылае нас да тыбецкага наймення Бутану — Зямля Цмока, які трымае ў кіпцюрах каштоўныя камяні, якія сімвалізуюць багацце. Жоўтае поле сімвалізуе тэакратычную манархію, а аранжавы — будыйскую рэлігію. На сцягу Брунея напісаны дзве фразы:

«Вечнае служэнне Алаху» і «Бруней — мясціна свету».

by15_jestjetyka-scjagou-azii_10

Сцягі з дыяганальным дзяленнем

Падзяляльны трохкутнік

У гэтай групе ёсць манацветны сцяг Усходняга Тымора з двума трыкутнікамі, накладзенымі адзін на іншы і сцяг Філіпін які выкарыстоўвае два колеру акрамя падзяляльнага трохкутніка. Зорка на сцягу Тымора азначае пуцяводнае святло, белы колер зоркі азначае сусвет. Залатое Сонца з 8 прамянямі на сцягу Філіпін сімвалізуе 8 правінцый, якія першымі падняліся на барацьбу з Іспаніяй. Зоркі ўяўляюць тры астраўных групы, якія складаюць Філіпіны.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_11

Сцягі якія выкарыстоўваюць падзяляльны трохкутнік

Іншыя

У гэтай групе можна вылучыць дзіўны сцяг Непала, шырока вядомы сваёй нестандартнай формай, хоць часта прынята маляваць яго на фоне белага палатна, для адпаведнасці стандарту (нягледзячы на тое, што сцягі свету маюць розныя прапорцыі і стандарту фактычна няма). Сонца і месяц на сцягу Непала выказваюць надзею на доўгае існаванне дзяржавы, якую можна параўнаць з часам існавання дадзеных нябесных тэл.

Зялёны колер на сцягу Мальдываў сімвалізуе мноства пальмаў, чырвоны гістарычна прыняты, а паўмесяц дзяржаўную рэлігію — іслам. Сцяг Малайзіі выкарыстоўвае верхні крыж, таму яго можна было б аднесці да сцягоў з квадратам, як у мінулым дзяленні. Палатно ў краіне прынята называць — «Слаўны паласаты». Прамяні азначаюць 13 штатаў Малайзіі, а паўмесяц дзяржаўную рэлігію — іслам. Сцяг Грузіі пяцікрыжовы, чатыры малыя крыжа з’яўляюцца агульнахрысціянскім сімвалам, якоі ўвасабляе Ісуса Хрыста — Збавіцеля і чатырох евангелістаў.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_12

Іншыя сцягі


Прыйшоў час прадставіць карту сцягоў Азіі.

by15_jestjetyka-scjagou-azii_13

Карта сцягоў Азіі

Як можна заўважыць, спосаб афармлення сцягоў у Азіі вельмі разнастайны. Але, выразна прасочваюцца пэўныя тэндэнцыі ў сімвалізме: выкарыстанне нацыянальных узораў для Цэнтральнай Азіі, сімвалаў Сонца для Усходняй Азіі і нябесных знакаў для поўначы Азіі. Таксама шырока распаўсюджаныя монацветныя сцягі з адным пэўным сімвалам і гарызантальныя трыкалоры. Як заўсёды, астраўныя дзяржавы выкарыстоўваюць спецыфічнае афармленне сцяга. А горная краіна Непал вылучаецца не толькі самай высокай гарой у свеце, але і дзіўным нестандартным сцягам.

Таксама неабходна адзначыць высокую ступень сімвалізму, рэлігійнасці і палітычнасці сцягоў Азіі. І калі вылучэнне дзяржаўнай рэлігіі на сцягу адпавядае сусветным прынцыпам, то сустрэць сцяг які сімвалізуе дамінуючую партыю даволі праблематычна нават ва ўсім свеце. Азія не толькі самая вялікая частка святла, але і здзіўляючы сваёй культурнай спадчынай свет.