Барыс вельмі рана ўсвядоміў сваю любоў да Гліян. Гліян — сярэдняй велічыні краіна з выдатнай гісторыяй, мудрымі людзьмі, багатымі не толькі культурна, але і матэрыяльна. Барыс жа быў простым скійтусам. Ён гэта зразумеў на першым уроку гліянскай мовы, калі яму было 10 гадоў. З тых часоў яго марай было пераехаць у Гліян. Так як наш Барыс быў адказным і працавітым хлопчыкам, то ён вельмі сур’ёзна падышоў да ўвасаблення сваёй мэты.

Пачаў ён з асновы — вывучэння мовы. Большую частку школьнага часу ён вучыў гліянскую мову і, чым больш ён паглыбляўся ў яе, тым больш зачароўваўся ёю. Толькі ўявіце — гэта мова, на якой гавораць самі гліянцы! Ён нават не параўноўваў яе са сваім родным скійтускім — яму гэта здавалася смешна і недарэчна. Гліянскі гучаў па-дзелавому элегантна, у той час як яго родны скійтускі асацыяваўся ў яго з пастухамі і сельскімі п’яніцамі з апухлымі тварамі і добрымі, але мутнымі блакітнымі вачыма.

Як толькі Барыс авалодаў гліянскім на дастатковым узроўні, а гэта адбылося дзесьці ў старэйшых класах школы, ён пачаў глядзець гліянскае кіно, слухаць гліянскую музыку, карыстацца гліянскімі кнігамі і сайтамі.

Гліянцы і іх культура ўсё больш прыцягвалі яго ўвагу, і ён рашыўся на некаторыя змены. Ён пачаў з простага — свайго вонкавага выгляду. Схадзіў у цырульню і зрабіў тыповую гліянскую стрыжку, купіў адзення, якія былі ў модзе ў гліянцаў (у далейшым ён вельмі чула сачыў за моднымі тэндэнцыямі ў Гліяне). Яго пакой быў застаўлены гліянскімі кнігамі, музычнымі дыскамі і фільмамі. На сцяне віселі сцяг і герб Гліян. Былі таксама фразы і цытаты гліянскіх пісьменнікаў і філосафаў. Увогуле, пакой Барыса быў выдатным прыкладам пакоя захопленага падлетка, аднак, у адрозненне ад большасці, яго захапленне не было часовым.

Вялікую частку часу ён траціў на паляпшэнне мовы, вывучэння гісторыі, літаратуры і палітыкі Гліян. На шчасце, ён паспяхова паступіў на факультэт гліянскай мовы, дзе ён мог гадамі паглыбляцца ў яго любімую тэму, чаму былі радыя ўсе — і яго сям’я і, вядома, ён.

Варта дадаць некалькі слоў і параўнаць Гліян з роднай краінай Барыса. Складана, вядома, сказаць, што Скійтус моцна адрозніваўся ад Гліян. Абодва грамадства жылі вельмі падобна — людзі вучыліся, працавалі, ўтрымлівалі сябе і сваю сям’ю, аплачвалі жыллё, куплялі прадукты, рамантавалі зламаныя рэчы, набывалі нешта па патрэбе. Нельга сказаць, каб скійтуская культура была моцна бядней гліянскай — у многіх аспектах апошняя прайгравала першай. Хіба што Гліян быў багацей, але Скійтус ня быў горшай краінай на Зямлі. Так — у сярэдзіне.

Зрэшты, Барыса гэта не суцяшала. Нешта прыцягвала яго да Гліян і гліянцаў. Скійтус і скійтусцаў (сябе уключна) ён успрымаў як неразвітую краіну і неразвітую нацыю, якую нельга параўноўваць з Гліян і яго насельнікамі.

Скончыўшы універсітэт з вялікай колькасцю рэкамендацыйных лістоў, хвал і выдатнымі ацэнкамі, ён стаў прафесійным перакладчыкам гліянскай мовы і пачаў падумваць аб ажыццяўленні сваёй мары — міграцыі ў Гліян.

Прыкладна да свайго трыццацігоддзя ён вывучыў усе міграцыйныя законы, запомніў усе патрабаванні, якія быў абавязаны выканаць. Ён таксама сабраў усе патрэбныя паперы, пераклаў іх на гліянскую мову, запэўніў ў натарыуса, прыклаў выпіску з банка, у якім ляжала прыстойная сума — Барыс быў прафесіяналам у сваёй справе, зарабляў прыстойна і не распыляўся на дробязі — бо кожная капейка ішла на рэалізацыю яго мары.

Пасля некалькіх месяцаў наведвання гліянскага пасольства, аплаце разнастайных збораў і доказаў таго, што ён не з’яўляецца тэрарыстам і не плануе паразітаваць на гліянскім грамадстве, яму далі візу. Нарэшце!

Зрэшты, праз парачку радасных дзён ён сур’ёзна задумаўся — а ці варта яму з’язджаць? Хоць гэта і была яго самая запаветная мара, ён усё ж сумняваўся. Бо справа ў тым, што ён разумеў, што назаўжды застанецца звычайным скійтусам і ніколі не будзе вялікім гліянцам. Ці варты ён жыць у Гліян? Ці варты ён мець зносіны з гліянцамі і размаўляць на іх сапраўды цудоўнай мове?

Пасля месяца разважанняў ён вырашыў, што, хоць ён і ніколі не будзе гліянцам, ён можа служыць Гліян і гліянцам і жыць на карысць яго новай краіны і яе насельнікам. Такая пастаноўка пытання яго задаволіла: ён прыязджае ў Гліян не дзеля задавальнення сваёй бездапаможнай скійтускай мары, а для бескарыслівага і шчырага служэння Гліян і гліянцам.

Сабраўшы свае рэчы, забраніраваўшы гатэль, ён купіў квіток у Данлон — сталіцу Гліян. Само сабой гэта быў прамы рэйс Гліянскімі авіялініямі. Служэнне гліянцам пачыналася з гэтага моманту — ён быў шчыра шчаслівы, што яго грошы ішлі сапраўдным гліянцам на іх зарплаты і шчасце.

***

Па шляху ў аэрапорт Барыс успамінаў свой шлях ад школьнай парты да сённяшняга моманту. За гэты час ён вывучыў ўсю гісторыю Гліянскага Каралеўства, наколькі гэта дазваляла яго памяць: усіх каралёў, прэзідэнтаў, усе войны, у якіх удзельнічаў Гліян. На жаль, некаторыя гістарычныя даты ён часам блытаў, але ўзяў з сябе слова гэта выправіць у Данлоне. Ён ведаў усе народныя рэцэпты і ўжо даўно харчаваўся толькі гліянскай кухняй, хоць яна шмат у чым саступала іншым краінам, але Барыс так не лічыў. Ён таксама ведаў канстытуцыю Гліян, сімвалізм сцяга і герба. Ведаў назвы ўсіх буйных гарадоў, суполак, абласцей, асаблівасці мясцовых дыялектаў, гліянскія брэнды, машыны і іншыя прадметы. Ведаў большасць гліянскіх архітэктараў, мастакоў, філосафаў, навукоўцаў, скульптараў, музыкаў і танцораў. Ведаў усе гліянскія навуковыя адкрыцці і не пераставаў імі захапляцца.

І хоць гліянцы мелі цёмныя паласы ў сваёй гісторыі: прыдумалі рабства, развязалі буйную вайну, рэпрэсавалі вялізную колькасць людзей, Барыс ўсё роўна глядзеў на гэта скрозь пальцы — «час быў такі», «так склаліся абставіны», «іншыя нацыі паступалі яшчэ горш» і гэтак далей.

Барыс, не самы спартыўны чалавек на свеце, нават нейкі час спрабаваў займацца гліянскімі нацыянальнымі відамі спорту, але даволі хутка кінуў, змірыўшыся у сваёй поўнай паразе на гэтым фронце. Каб кампенсаваць гэтую няўдачу, ён дасканала вывучыў усе правілы футбола, хакея і крыкету, імёны ўсіх вялікіх гульцоў, трэнераў і клубаў, а таксама запомніў усе фанацкія клубы, іх колеру і нават любімыя бары і гатункі піва.

І хоць яго родная культура была багатая на філосафаў, паэтаў, пісьменнікаў, мысляроў і многіх іншых вялікіх людзей, ён ніколі не параўноўваў яе з гліянскай — настолькі тая была недасягальная ў яго вачах. Нават тыя вялікія работы скійтусаў, якімі захапляліся гліянцы, а таксама іх аўтарамі — нават іх Барыс чытаў не ў арыгінале, а ў перакладзе — на гліянскім. Яму была важна бачыць свет вачыма гліянца.

***

Прайшоўшы ўсе працэдуры бяспекі ў аэрапорце, Барыс накіраваўся на пасадку. Заходзячы ў самалёт, сцюардэса, прыняўшы яго за гліянца з-за яго знешняга выгляду і цудоўнага гліянскага, павіталася з ім па-гліянскі. Зрэшты, калі ён дастаў з кішэні свой білет разам са скійтускім пашпартам, яна адразу ж перайшла на міжнародную мову і ветліва паказала Барысу яго месца ў самалёце.

Прыляцеўшы, Барыс сумным позіркам праводзіў гліянцаў, якія праходзілі пашпартны кантроль, проста скануючы свае пашпарты на адмысловай стойцы, не марнуючы часу ў чарзе. Яны былі дома. Барыс жа стаяў разам з астатнімі замежнікамі, чакаючы пакуль іх дапусцяць у краіну.

Прайшоўшы пашпартны кантроль, ён дачакаўся свайго багажу, які яго папрасілі паказаць на выхадзе. А не знайшоўшы нічога небяспечнага — мяса або цыгарэт, мытнікі яго адпусцілі. Цяпер ён стаяў пасярод вялізнай залы і разглядаў інфармацыйнае табло, на якім было сказана, што ў сувязі з забастоўкай, многія цягнікі і іншыя віды транспарту адменены або працуюць з затрымкай. Барысу трэба было заехаць у гасцініцу, каб пакінуць там свае рэчы, а потым ён меў намер паехаць здымаць сабе кватэру — яшчэ ў Скійтус ён дамовіўся па пошце сустрэцца сёння з уладальнікам ў 17:00.

Прыкінуўшы, што ў тую частку горада, якая яму патрэбна, хутчэй за ўсё ён даедзе на таксі, ён выйшаў з аэрапорта і праз пару хвілін ён ужо быў на хаду. Даведаўшыся, што Барыс іншаземец, гліянскі таксіст вельмі здзівіўся. Ён пахваліў яго мову і сказаў, што дарога займе больш часу, чым звычайна, бо дэманстранты перакрылі некаторыя вуліцы. Таксіст таксама распавёў Барысу, што дэманстрацыя неяк звязана з міграцыяй.

Дзяўчына ў гатэлі, якая рэгістравала Барыса, вельмі здзівілася, убачыўшы скійтускі пашпарт — яна б ніколі не падумала, што Барыс замежнік. Як і таксіст, яна пахваліла гліянскі Барыса і выдала яму ключы ад нумара. Хутка прыняўшы душ, пераапрануўшыся і паклаўшы патрэбныя дакументы ў заплечнік, ён паехаў (зноў на таксі) у бок яго будучай хаты.

На жаль, з-за ўтварыўшыхся затораў на дарозе Барыс спазніўся хвілін на 10–15, ад чаго вельмі перажываў і адразу ж некалькі разоў папрасіў прабачэння за спазненне перад сваім будучым арэндадаўцам.

Перш чым працягнуць, растлумачым сітуацыю Барыса. Праз сваю скійтускую працу ён знайшоў сабе тут падобны занятак. Цяпер яму трэба будзе зняць кватэру, прапісацца ў ёй і прынесці заяву ў мэрыю з усімі адпаведнымі дакументамі (працоўны кантракт, дагавор на арэнду, рэгістрацыя і гэтак далей). Не ўсе, аднак, гліянцы хацелі здаваць кватэру замежнікам, асабліва без права на сталае жыхарства і сталай працы. Яшчэ менш былі гатовыя даць замежніку рэгістрацыю. Менавіта таму Барысу прыйшлося папрацаваць, каб знайсці патрэбны для сябе варыянт. У выніку ён дамовіўся на некалькі дарагую кватэру, у параўнанні з яе якасцю і месцазнаходжаннем, але гаспадар пагадзіўся прыняць замежніка, толькі з дэпазітам роўным трохмесячнай аплаце, перадаплаце на паўгода наперад і заключэннем кантракту на два гады мінімум. Ўмовы былі ня самымі прывабнымі, але гэта лепшае, што Барыс знайшоў.

Нягледзячы на прабачэнні Барыса, гліянец суха сказаў «вы спазніліся» і адчыніў дзверы. Хутка паказаўшы невялікую кватэру, якую ён атрымаў у спадчыну ад бацькоў, ён дастаў дакументы і прапанаваў «не губляць часу» і пачаць афармленне. Мабыць, ён кудысьці спяшаўся. Задаўшы некалькі кароткіх дадатковых пытанняў, Барыс прачытаў кантракт, распісаўся і дастаў грошы, якія яшчэ ў Скійтус клапатліва памяняў на мясцовую валюту. Убачыўшы грошы, гаспадар трохі падабрэў, пералічыў іх і, абклаўшы разам са сваёй копіяй кантракту ў партфель, дадаў: «У вас добры гліянскі вы толькі больш не спазняйцеся, у нас гэта не прынята. Вы яшчэ адаптуецесь». Гліянец развітаўся і пайшоў, пакінуўшы Барыса аднаго ў яго новай кватэры.

Нейкі час, яшчэ перажываючы за сваё спазненне, Барыс паблукаў па сваім жытле, а потым паехаў у гатэль забіраць свае рэчы. На наступныя месяцы ў яго было шмат спраў: прапісацца ў кватэры, купіць сім-карту, заключыць кантракт на інтэрнэт і электрычнасць, запоўніць мноства папер і падаць на від на жыхарства, атрымаць від на жыхарства, адкрыць банкаўскі рахунак і пачаць працаваць па сваім кантракце, заключаным ў Скійтус.

Калі ў чытача раптам склалася ўражанне, быццам бытавыя праблемы павінны знерваваць Барыса, то гэта зусім не так — бо ён жа быў у Гліян! Яго галоўная мара ўвасобілася! Ён быў рады… Дакладней нават не рады — а менавіта шчаслівы, запаўняць мноства папер, аплачваць разнастайныя квітанцыі і сутыкацца з рознымі праблемамі, з якімі сутыкаюцца толькі замежнікі — бо ён і быў нейкі замежнік. І гэта ў імя бяспекі Гліян і гліянцаў ён запаўняў розныя паперы, падаваў дадзеныя пра сваю сям’ю і гэтак далей. Бо гэта менавіта яму трэба было служыць Гліян, і менавіта ён быў створаны для Гліян, а не наадварот. Ён цалкам падтрымліваў ўсе міграцыйныя працэдуры, так як яны былі абумоўлены бяспекай гліянцаў.

Калі яго побыт утварыўся, ён пачаў інтэгравацца ў грамадства. Нам, вядома, малазразумела яго імкненне да «інтэграцыі», бо ён ужо даўно ўсё ведаў і разумеў, аднак Барыса гэта не задавальняла. У Гліян ён адкрываў для сябе тыя рэчы, якіх не было відаць у яго роднай краіне — навамодных слоўцаў, якія яшчэ не паспелі дадаць у слоўнікі, некаторыя драбнюткія культурныя асаблівасці і гэтак далей. Усё было цікава Барысу.

Ён аб’ездзіў усю краіну і наведаў усе буйнейшыя гарады, а таксама значную колькасць гарадкоў паменш і вёсак. Убачыў усе цуды прыроды яго другой радзімы. Данлон, у якім ён жыў, Барыс прайшоў уздоўж і папярок, наведаў усе гістарычныя месцы, пра якія пісалі гісторыкі і паэты. Увогуле, гэта быў адзін з самых шчаслівых перыядаў яго жыцця.

Зрэшты, не заўсёды ўсё ішло так гладка. Па законе Гліян, усе замежнікі павінны прайсці інтэграцыйны тэст (не бясплатны, вядома), які ўключае веданне мовы, гісторыі, культуры, побыту, палітыкі і права краіны. Праз некалькі гадоў пасля свайго прыезду, Барыс пачаў падрыхтоўку да гэтага тэсту, цвёрда вырашыўшы, што ён атрымае стоадсоткавы бал.

На жаль, хоць і ён рыхтаваўся цэлы год, набыў вялікую колькасць літаратуры і старанна вучыўся пасля працы, ды і наогул ужо даўно амаль усё ведаў пра Гліян, ён, аднак, так перахваляваўся, што дзе-нідзе памыліўся на экзамене, за што атрымаў адзнаку 94 %. Што тут сказаць? Такое бывае — дзесьці заблытаўся ад хвалявання і памыліўся, дзесьці коску прапусціў, і вось вынік — нейкія бездапаможныя 94 адсоткі.

Як жа Барыс знерваваўся, атрымаўшы гэты вынік! Запаўшы першы час у адчай, ён, сабраўшыся з сіламі, патэлефанаваў у міграцыйны камітэт і спытаў, ці можна пераздаць экзамен, на што атрымаў адказ, што, вядома, можна, калі экзамен не здадзены. Па тэлефоне яму таксама сказалі, што прахадны бал — 60 %, але ён гэта і так ведаў. У выпадку, калі адзнака вышэй, дык экзамен здадзены і пераздача немагчымая.

Барыс быў вельмі падаўлены пасля гэтай гісторыі, але потым гэта прайшло. У рэшце рэшт, ён не гліянец і разлічваць на стоадсоткавы вынік было б верхам нахабства — ставіць сябе нараўне з карэнным гліянцам. Гэтая думка яго супакоіла.

***

Некалькі гадоў праз ён ішоў дадому са сваёй працы, і яму заступіла вуліцу дэманстрацыя. Актывісты трымалі ў руках банеры «Мігранты забіраюць нашы працоўныя месцы!», «Узмацніць міграцыйнае заканадаўства!», «Абараніце нашых дзяцей!», «Мы кажам па-гліянскі!» ды скандавалі падобныя лозунгі. Барыс жахнуўся, і ў яго пабеглі мурашкі. «А бо і праўда, — падумаў Барыс, — я не ствараю працоўныя месцы, а забіраю!»

Ужо ў сябе дома ён задумаўся над сваім жыццём. Тэарэтычна, яго цяперашнюю пасаду можа займаць гліянец, а Барыс, атрымліваецца, скраў у яго яе. Гэта яго зусім не ўзрадавала. Зрэшты, Барыс падумаў, што можа стаць прадпрымальнікам і ў далейшым, калі справа пойдзе, нойме гліянцаў і будзе ствараць працоўныя месцы. Так ён і паступіў.

Пакуль ён адпрацоўваў пакладзеннае

Пакуль ён адпрацоўваў пакладзены па кантракце час, ён цалкам падрыхтаваўся да сваёй прадпрымальніцкай дзейнасці. Прачытаў мноства законаў, даведаўся пра розныя тыпы бізнесу, якія можна зарэгістраваць. Выдаткаваўшы прыстойна часу і сваіх зберажэнняў, ён стварыў юрыдычную асобу, адкрыў банкаўскі рахунак, выплаціў усе патрэбныя страхавыя, пенсійныя і іншыя зборы. Вядома, гэта было рызыкоўна — ён нічога не зарабіў, а ўжо быў вакол павінен дзяржаве, але менавіта гэтага ён і шукаў — служэнне Гліян і гліянцам.

Нягледзячы на ўсе бюракратычныя працэдуры, справа Барыса пакрочыла ў гару — яму дапамагала яго працавітасць, стараннасць, трываласць. Праз нейкі час ён пачаў пашырацца і наняў сабе некалькі памочнікаў гліянцаў. З аднаго боку ён быў шчаслівы, што стварае працоўныя месцы, аднак з іншага, атрымлівалася, што ён, просты скійтус, трымае ў сябе ў падначаленні гліянцаў! Неверагодна!

Наняць імігрантаў ён не хацеў, ды і не мог — у такім выпадку трэба было даказваць дзяржаве, што гліянцы не могуць справіцца з пастаўленымі задачамі, а гэта было не так. Закон ахоўваў працоўныя месцы для гліянцаў, бо несумленныя бізнесмены часцяком аддавалі перавагу наймаць непатрабавальных мігрантаў, аддаючы перавагу эканоміць на іх заробках.

З-за гэтага Барыс быў вельмі мяккім босам — закрываў вочы на спазненні, прагулы, некампетэнтнасць некаторых яго супрацоўнікаў. Справа яго стала чэзнуць і, палічыўшы выдаткі і даходы, ён прыйшоў да высновы, што да канца года яму ўжо не будзе хапаць грошай выплаціць усім супрацоўнікам навагоднія бонусы. Дапамогі ён папрасіў у свайго знаёмага з мінулай працы, які з радасцю дапамог яму навесці дысцыпліну і ў далейшым узначаліў кампанію Барыса, што прапанаваў сам Барыс праз нейкі час.

***

Напэўна чытач захацеў бы даведацца, а ці завёў Барыс сям’ю? На гэтае пытанне вымушаны адказаць адмоўна. Барыс яшчэ ў студэнцтве зразумеў, што ажаніцца на скійтуске, каб у Гліян пладзіць другагатунковых скійтусаў, ён не будзе. Ўзяць жа за жонку гліянку ён папросту не мог. Ён — нейкі скійтус, а яна — велічная гліянка. Псаваць сваёй крывёю Гліян ён катэгарычна адмовіўся і вырашыў, што ўсё жыццё будзе адзін, а ўсё, што запрацуе, аддасць дзяржаве, каб яна пераразмеркавала яго зберажэнні паміж гліянцамі.

Дарэчы, забыўся згадаць, што Барыс усё жыццё імкнуўся купляць толькі тое, што выраблена гліянцамі і ў Гліяне. Абсалютна ўсё: прадукты, адзенне, кнігі, тэлефоны, кампутары. Калі яму патрэбен быў сантэхнік, то ён павінен быў быць абавязкова гліянцам, тое ж тычылася і таксістаў і наогул усіх, з кім меў дачыненне.

Часам, праўда, ён заходзіў у маральныя тупікі. Адзін з такіх выпадкаў адбыўся, калі Барысу спатрэбілася абнавіць сайт яго фірмы. Бо патрабаванні да новага варыянту сайта былі дастаткова высокія, дык яго знаёмы гліянец сумленна яму сказаў, што не пацягне такі ўзровень (ён ажыццяўляў падтрымку цяперашняга сайта Барыса). І ў Барыса з’явілася дылема: наняць гліянцаў і заплаціць ім 100 % або наняць замежнікаў і зэканоміць 60 % сумы.

Выбар складаўся ў тым, што калі Барыс заказвае ў гліянцаў, то гэтыя дадаткова выдаткаваныя 60 % ўвойдуць у кошт паслуг яго фірмы і яго кліенты (гліянцы) пераплацяць. Калі ж ён замовіць у замежнікаў, дык яго кліенты зэканомяць, але гліянская фірма не атрымае яго грошай за сайт.

Барыс доўга думаў, але вырашыў замовіць у гліянцаў і кампенсаваць пераплаты са сваёй кішэні. Наогул, ён часцяком так рабіў — замаўляў даражэй у адных гліянцаў і танней прадаваў іншым гліянцам, а страты аплачваў сваімі зберажэннямі і заробкам (на шчасце, ён жыў адзін і сціпла).

***

Калі ён пражыў у краіне дзесяць гадоў, ён атрымаў магчымасць падаваць на гліянскі пашпарт. Барыс гадамі ўпіраўся гэтаму, але пасля таго як даведаўся, што юрысту і бухгалтару будзе нашмат прасцей запаўняць дакументы яго кампаніі, калі ў яго будзе пашпарт, а не від на жыхарства, то толькі тады ён пагадзіўся.

Сабраўшы патрэбны пакет дакументаў, запоўніўшы заяву на грамадзянства і выплаціўшы збор (роўны месячнай арэндзе кватэры), ён аднёс усё ў мэрыю і пачаў чакаць. Не памятаю дакладна, але месяцаў праз 6–9 яму адказалі. Адказалі станоўча — з гэтага часу ён сапраўдны гліянец! Зрэшты, Барыс скептычна да гэтага паставіўся. «Скійтус з гліянскім пашпартам і толькі», — падумаў ён.

Ад свайго роднага скійтускага пашпарта ён абавязкова адмовіўся. Гэтага не патрабаваў закон, але «так больш зразумела, якой краіны ён грамадзянін», — працытаваў ён міграцыйныя службы. Ён быў абсалютна лаяльны Гліян і хацеў гэта пацвердзіць справай.

***

Раз ужо зайшла справа аб Скійтус, то давайце пагаворым аб сваяках Барыса, якія засталіся там. Зрэшты, асабліва абмяркоўваць няма чаго. Першы час Барыс трымаў кантакт з бацькамі, а потым і зусім страціў яго, перыядычна пазвоньваючы ім на святы і імяніны. Барыс не быў эгаістам, проста яго бацькі былі скійтусамі. Першы час ён траціў на інтэграцыю ў Гліян, потым на працу. Перавозіць сваіх пажылых бацькоў у Гліян ён не хацеў — Гліян і так прыняў яго аднаго, і гэтага дастаткова.

Барыс нейкі час наведваў родную хату, але як толькі атрымаў гліянскі пашпарт і адмовіўся ад скійтускага, дык наогул перастаў ездзіць дадому — жадання марнаваць час і грошы на візу ў Скійтус ў яго не было. Так ён практычна парваў свае сувязі са сваёй радзімай.

У далейшым Скійтус ён наведае толькі двойчы — будзе пахаванне бацькі, а потым і маці. Падчас другой паездкі ён спрадае усю сваю спадчыну і вернецца ў Гліян назаўжды.

***

Астатак свайго жыцця ён прысвяціць працы, служэнню Гліян і паляпшэнню дабрабыту гліянцаў. Калі Барыс выйдзе на пенсію, ён будзе жыць на свае зберажэнні, а саму пенсію будзе адкладаць — просты скійтус не заслужыў грошай гліянцаў.

У сваім завяшчанні ён распарадзіўся аддаць ўвесь свой набыты стан дзяржаве, якая мудра распарадзіцца яго маёмасцю і дапаможа гліянцам. Сябе ж Барыс забараніў хаваць у Гліян і пажадаў быць пахаваным у Скійтус.

Зрэшты, калі Барыс адышоў у іншы свет, адна бюракратычная закавычка перашкодзіла перавесці і пахаваць яго на радзіме. Яго калегі па працы доўга думалі, але потым вырашылі крэмаваць яго — у рэшце рэшт, Барыс забараніў хаваць яго ў Гліян, але не забараніў крэмаваць.

***

На развітальнай цырымоніі было нямала людзей, бо Барыс быў сапраўды добрым чалавекам. Амаль усе ўспаміналі, як ён добра інтэграваўся ў грамадства, як ён служыў Гліян і гліянцам, якая ў яго была выдатная гліянская мова. Многія адзначалі, як ён ставіў мэты Гліян і гліянцаў вышэй за свае, што выклікала ўхваляльныя ківы гасцей.

Адзін пажылы калега Барыса падахвоціўся сказаць тост: «Як шкада, — пачаў ён, — што не ўсе скійтусы такія ж, як Барыс. Як шкада, што не ўсе імігранты такія ж, як Барыс. Барыс — ідэальны імігрант!» Усе госці ўсталі і бурна заапладыравалі.