З развіццём сродкаў масавай інфармацыі выбары ў кожнай краіне — гэта падзея сусветнага маштабу. Асабліва калі гаворка ідзе аб буйной краіне, якая ўплывае на эканоміку, гаспадарку і палітыку ўсяго свету. Выбары XXI стагоддзя —  гэта заўсёды самая папулярная падзея месяцаў, а то і гадоў. Цікавасць людзей да палітыкі ўзрастае прапарцыйна набліжэнню дня выбараў. У выбарачнай кампаніі задзейнічаны тысячы людзей, а на момант саміх выбараў мільёны людзей праяўляюць сваю актыўную грамадзянскую пазіцыю.

Многія нашы знаёмыя, якія ніколі не цікавіліся палітыкай, наогул расцвітаюць на вачах і пачынаюць развязваць дыскусіі паболей, чым у тэлевізійных ток-шоў. Зразумела, што кожнаму хочацца паўдзельнічаць у гістарычным развіцці краіны, а з піяр кампаніяй выбараў не можа параўнацца ніякая прыватная кампанія, таму так ці інакш усе СМІ абавязаныя асвятліць гэтае дзейства. Быццам бы пытанняў на дадзеным этапе паўстаць не павінна, але гэта толькі на першы погляд.

Варта сказаць, што шырока дадзенае падзея асвятляецца далёка не ва ўсіх краінах, гэта звязана з шэрагам фактараў: палітычная значнасць краіны ў свеце, колькасць падуладных СМІ, адкрытасць краіны і нават прадказальнасць вынікаў гэтага працэсу.

У любым выпадку трэба звярнуцца да этымалогіі слова «выбары» і пагаварыць пра ролю кіраўніка дзяржавы з філасофскага пункта гледжання.

Слова «выбары» адбылося ад слова «выбіраць». Любы выбар — гэта заўсёды прыняцце пэўнага рашэння. Прыняць рашэнне заўсёды складана: пайсці ў музычную, мастацкую або звычайную школу, паступіць на фізіка, інжынера ці лекара, наладжваць ці кантакт з пэўнымі людзьмі ці не, звальняцца з працы ці вычакаць лепшага моманту. Любы такі выбар ўплывае на ваша жыццё ў будучыні, уплывае неверагодна моцна і, калі вы думаеце, што, трапіўшы ў акружэнне матэматыкаў вы застанецеся мастаком, што ж магчыма вы маеце рацыю. Але мастак, якім вы станеце будзе неверагодна моцна адрознівацца ад таго мастака якім вы б сталі, развіваючыся ў асяроддзі іншых мастакоў. Таму, пры кожным выбары змяняецца не толькі ваша жыццё, але, самае галоўнае —  вы самі.

Тым не менш, адразу хацелася б адзначыць нейкую недарэчнасць у дачыненні да кіраўніка дзяржавы з боку грамадзян гэтай дзяржавы. Мне часта даводзілася сустракаць людзей, якія ўспрымалі прэзідэнта ці канцлера, як чалавека вышэйшага гатунку, які жыве ў месцы, падобным гары Алімп і што спускаецца да народу толькі па сваёй ўласнай волі ці капрызе. Спяшаюся вас запэўніць гэта далёка не так. І не гледзячы на неверагодную важнасць выбару кіраўніка дзяржавы, сам кіраўнік дзяржавы настолькі ж важнай адзінкай у маштабах краіны не з’яўляецца. Няхай гэта прагучыць некалькі нядбайна, але няўжо вам сустракалася так мала разумных, сумленных і годных людзей, што абагаўленне улады стала нармальнай практыкай? Ужо не ведаю менталітэт або гістарычнае развіццё краіны паўплывала на такі пункт гледжання мас, але для славянскіх краін па нейкай прычыне падобная мадэль мыслення цалкам прымальная.


Яшчэ са старажытнасці людзі аб’ядноўваліся ў групы, што шмат у чым стала прычынай дамінавання менавіта чалавека на планеце. Вядома групы былі вельмі малыя за кошт адсутнасці сродкаў камунікацый. Але, дваццаць чалавек якія падпарадкоўваюцца аднаму лідэру вы ўявіць сабе можаце даволі спакойна нават у наш час. Наяўнасць у шматмільённай краіне самага галоўнага чалавека ўносіць у жыццё грамадства элемент штучнай іерархіі. Раней любы індывід мог бачыць свайго лідэра, ён мог пагаварыць з ім, гэта значыць быў фактычна з ім знаёмы. Але цяпер, вы можаце ніколі ў жыцці не тое што пагаварыць, нават не ўбачыць кіраўніка сваёй дзяржавы. Гэты нюанс прыўносіць элемент аддалення эліты ад агульнай масы людзей. Хоць у сучасным свеце эліта перастае моцна адрознівацца ад асобных (вядома не ўсіх) «простых» грамадзян, не кажучы ўжо пра выпадкі, калі дадзеная праслойка дазваляе сабе паводзіны зусім ганебныя сваёй назве. Так ці інакш варта памятаць, што нашы любімыя музыкі, спевакі, ці палітыкі — такія ж людзі, як і вы. Далёка не заўсёды яны нават больш таленавітыя за вас, паверце.

Як вельмі яскравы прыклад разгледзім сітуацыю з выбарамі ў ЗША 2016. Цяпер папулярнасць гэтай падзеі расце і топы запытаў запаўняюцца фразамі, звязанымі з выбарамі. Нягледзячы на гэта інфармацыя аб прапановах, выказаных кандыдатамі ляжыць далёка не на паверхні. Так для радавога карыстальніка інтэрнэту карціна супрацьстаяння кандыдатаў на пост прэзідэнта ЗША выглядае прыкладна так:

by18-vybary_02
А запыт «валасы Трампа» папулярней запытаў аб стратэгіі і прапановах гэтага самага Трампа ў рэгіёне ЗША. Хоць варта прызнаць, што агульныя, але менш прымітыўныя запыты абганяюць запыт пра валасы.

by18-vybary_03

Адразу абмоўлюся, што падобнае заўважаецца не толькі ў ЗША, але і ў астатніх найбуйнейшых краінах свету. Зразумелая справа, што людзей заўсёды цікавіць нешта смешнае або тое, што звязана з адпачынкам больш, чым тое, што звязана са справай і працай. Але так ці інакш адказнасць за няведанне перадвыбарных кампаній кандыдатаў ляжыць на саміх выбаршчыках. Інтэрнэт з’яўляецца люстэркам грамадства, а гледзячы на гэта люстэрка можна зразумець, што большасць людзей ставяцца несур’ёзна да пытання выбару прэзідэнта. Такім чынам падзяляючыся на тры катэгорыі грамадзян, дзе першыя вераць у сумленнасць выбараў і цікавяцца імі, калі гэтая тэма папулярная, другія лічаць, што ўсё наканавана, а перадвыбарчая кампанія ўсяго толькі клаунада, якая праводзіцца для першай групы, і трэція якім мякка кажучы ўсё роўна, як скончыцца гэтая ўся каніцель. Варта заўважыць, што ўсе тры групы, хто б з іх не быў бліжэй да ісціны, забываюць аб тым, што яны не статак авечак, а разумныя грамадзяне, якім воляю лёсу дадзена магчымасць думаць і ўплываць на навакольную іх рэчаіснасць. Напэўна, існуе і чацвёртая група —  група людзей роспачы, якія не бачаць розуму вакол сябе, а, такім чынам, бяздзейнічаюць. Увогуле на іх і разлічан гэты артыкул. На жаль, у сучасным свеце грамадзяне не жадаюць думаць, а, такім чынам, неяк уплываць на гісторыю сваёй краіны і свету, бесклапотна аддаючы гэтую магчымасць у рукі больш уплывовых і папулярных людзей. Абмяркоўнасць выбараў рэзка падае, пасля чарговай інаўгурацыі і ўсё, што абяцалі выканаць да выбараў, забываецца або замоўчваецца. Усе забываюць пра выбары пасля абрання, але ж менавіта пасля выбараў і варта звяртаць увагу на палітыку краіны. А краіна зноў ідзе па ранейшым курсе ў лепшым выпадку ці ўвогуле па шляху найменшага супраціўлення ў горшым.

Гэты артыкул у першую чаргу заклікае вас думаць і аналізаваць. Напэўна, гэта даволі смешна гучыць, але па-сапраўднаму думае ўсё менш і менш людзей. Ніколі не давайце сябе заблытаць і не давайце сабой маніпуляваць. Вам і ў галаву прыйсці не магло якія метады выкарыстоўваюць некаторыя ўплывовыя людзі для дасягнення сваіх мэтаў: росту папулярнасці, заробку, ўплывовасці і г.д. Нягледзячы на гэта менавіта вам, неабходна заставацца добрымі, разумнымі людзьмі, у тым сэнсе, у якім нас гэтаму вучаць. Тым самым супрацьпастаўляючы сябе патоку глупства і невуцтва ў грамадстве. І памятайце, што нельга забываць аб ўласным гонары нават у прагрэсіўным, новым свеце.